อายุคืออะไร
อายุ (Ayu) คือปลาน้ำจืดได้ชื่อว่าเป็นราชินีแห่งสายน้ำ เนื้อออกรสหวาน กลิ่นไม่เหม็นคาว นิยมนำมาย่างเกลือทั้งตัว ทอด หรือนึ่ง โดยมักไม่ปรุงมาก เพื่อให้ได้รสหวานของเนื้อปลามากที่สุด ปลาอายุอาศัยอยู่ในแม่น้ำที่สะอาดเท่านั้น กินสาหร่ายเป็นอาหาร จึงทำให้เนื้ออร่อยและไม่เหม็น เป็นปลาขึ้นชื่อของจังหวัดกิฟุที่มีแม่น้ำใสสะอาดอยู่มาก
ปลาอายุย่างเกลือมักขายตามที่เที่ยวในท้องถิ่นต่างๆ โดยมักเสียบไม้ล้อมกองไฟย่างพร้อมกันหลายตัว
ชื่อปลาอายุ (鮎) เขียนด้วยคันจิที่แปลว่าปลา (魚) และการทำนาย (占) ว่ากันว่ามีที่มาจากการตกปลาทำนายชัยชนะก่อนออกศึกของจักรพรรดิญี่ปุ่น ซึ่งบังเอิญตกขึ้นมาเป็นปลาอายุพอดี
วิธีจับปลาอายุ
การจับปลาอายุแบบดั้งเดิมมีอยู่ 2 วิธี ได้แก่
การจับแบบยานะ คือการนำไม้ไผ่สร้างเป็นแพดักปลาอายุที่ว่ายมาตามกระแสนํ้าในช่วงฤดูวางไข่ เมื่อปลาขึ้นมาติดบนไม้ไผ่แล้วจึงใช้มือจับ ส่วนมากจะใช้จับปลาอายุ แต่ยังสามารถใช้วิธีนี้จับปลาไหลหรือปลาอื่นๆ ได้ด้วย บางที่จัดเป็นกิจกรรมให้นักท่องเที่ยวจับปลาสดๆ มารับประทาน
การจับแบบอุไค จะผูกเชือกกับนกกาน้ำแล้วล่องเรือออกไปตอนกลางคืน จากนั้นจุดไฟให้ปลาตกใจกระโดดขึ้นมาเหนือน้ำ แล้วให้นกกาน้ำจับปลา แต่นกจะกลืนปลาไม่ได้เพราะถูกมัดคอไว้ วิธีนี้จะทำให้ได้ปลาสด ไม่บอบช้ำ แม้จะฟังดูทารุณ แต่นกเหล่านี้เป็นนกที่เลี้ยงเอาไว้โดยเฉพาะ และยังผูกเชือกในระดับที่ให้กลืนปลาตัวเล็กได้
ปลาอายุที่จับด้วยวิธีนี้จะเรียกว่าอุอายุ ถือเป็นปลาอายุชั้นเลิศและไม่ค่อยวางขายในท้องตลาด หารับประทานได้ที่เรียวกังหรือร้านอาหารเป็นส่วนใหญ่