โชยุ (Shoyu)

โชยุคืออะไร

โชยุ (Shoyu) หรือซอสถั่วเหลือง คือหนึ่งในเครื่องปรุงประจำครัวญี่ปุ่น คล้ายซีอิ๊ว แต่จะมีกลิ่นเฉพาะตัว ใช้เป็นส่วนผสมของอาหารแทบทุกชนิด ทำน้ำซุป รวมถึงใช้เป็นน้ำจิ้มอีกด้วย

ส่วนผสมของโชยุคือ ถั่วเหลือง ข้าวสาลี น้ำ และเกลือ โดยจะหมักถั่วเหลืองกับข้าวสาลีด้วยเชื้อโคจิ เติมน้ำและเกลือ หมักไว้จนได้ที่จึงบรรจุลงขวด

ประเภทของโชยุ

โชยุแบ่งออกเป็น 5 ประเภทด้วยกัน ได้แก่

โชยุแบบเข้ม (Koikuchi shoyu) เป็นประเภทที่นิยมใช้ปรุงอาหารทั่วไปและใช้เป็นซอสมากที่สุด

โชยุแบบอ่อน (Usukuchi shoyu) หรือโชยุที่สีและรสโชยุอ่อนกว่า มักใช้ทำเมนูต้มหรือทำน้ำสึยุ (Tsuyu)

โชยุแบบทามาริ (Tamari shoyu) หรือแบบเข้มข้น ส่วนผสมเกือบทั้งหมดคือถั่วเหลืองที่หมักนานถึง 1 ปี เหมาะกับการใช้เป็นน้ำจิ้มซูชิและซาชิมิ รวมถึงใช้เป็นซอสราดหน้าอาหารและทาเซมเบ้

โชยุแบบไซชิโคมิ (Saishikomi shoyu) คือโชยุที่ผ่านกระบวนการหมัก 2 ครั้ง ใช้เวลานานเป็น 2 เท่า จึงมีราคาแพง รสชาติเข้มข้นที่สุดในประเภททั้งหมด นิยมใช้เป็นน้ำจิ้มซาชิมิ

โชยุสีขาว (Shiro shoyu) ใช้ข้าวสาลีมากกว่าถั่วเหลือง จึงหมักได้สีอ่อน มักใช้ปรุงน้ำซุปหรืออาหารที่ไม่ต้องการให้เปลี่ยนสี

สึยุ (tsuyu)

สึยุ หรือเมนสึยุ (Mentsuyu) คือน้ำซุปดาชิผสมกับโชยุ มิรินและน้ำตาล ใช้ในเมนูประเภทเส้น เช่น อุด้ง โซบะ โซเมง บะหมี่เย็น นอกจากนี้ยังใช้เป็นน้ำจิ้มเทมปุระที่เรียกว่า เทนสึยุ (Tentsuyu) อีกด้วย